Branża healthtech od początku pandemii mocno się rozwinęła. Mamy coraz więcej ciekawych projektów na rynku w tej kategorii. Jaką receptę e-commerce mógłby wystawić branży healthtech? Jakie technologie i trendy w nim obserwujemy? Piotr Sędzik i Jan Kamiński z Applover przybliżą Ci to zagadnienie.
Piotr Sędzik wraz z Janem Kamińskim są założycielami Applover, czyli digitalowej agencji programistycznej. Od ponad 6 lat wspierają swoich klientów w budowaniu ich produktów cyfrowych. Są odpowiedzialni także za wsparcie procesów digitalizacji. Szczególnie mocne skupienie ich działalności obserwujemy w branży healtech. To właśnie stamtąd przychodzą do nas z wiedzą, którą podzielili się w trakcie ubiegłej edycji Mobile Trends Conference.
– Covid całkowicie zmienił zasady gry na na wielu rynkach. Banalnym, będzie stwierdzenie, że obszarem na który najbardziej wpłynął, jest szeroko rozumiana ochrona naszego zdrowia. Covidowa rzeczywistość wymusiła na nas takie zjawiska jak ograniczona mobilność globalne, poczucie globalnego wręcz strachu, ryzyko zapadającej się i niewydolnej służby zdrowia, konieczność kontroli przebiegu informacji samej informacji. Musieliśmy w jakiś sposób odnaleźć się w tej nowej rzeczywistości i najbardziej naturalną odpowiedzią z naszej strony była powszechna digitalizacja – mówi Piotr Sędzik.
Piotr Sędzik
Applover
CEO i współzałożyciel Applover, full-stack digital agency. W 2019 wraz z Applover wyróżniony przez Deloitte Technology Fast 50 CEE, w 2020 i w 2021 znalazł się w głównej kategorii Technology Fast 50 rankingu Deloitte. Finalista Forbes 25 under 25 w 2018 roku. CEO Smart Citizen, spółki zajmującej się badaniem aglomeracji miejskich w celu poprawy jakości życia ich obywateli. Absolwent warszawskiej SGH. Zapalony biegacz długodystansowy.
Jan Kamiński
Applover
Współzałożyciel i CSO w Applover, full-stack digital agency. W 2019 wraz z Applover wyróżniony przez Deloitte Technology Fast 50 CEE, w 2020 i w 2021 r. znalazł się w głównej kategorii Technology Fast 50 rankingu Deloitte. Finalista Forbes 25 under 25 w 2018 roku. Entuzjasta startupów. Uważa, że budowanie długotrwałych relacji biznesowych jest kluczem do sukcesu.
Wyzwania, jakie pandemia postawiła przed healthcare?
Pandemia postawiła wiele wyzwań całemu społeczeństwu. W kontekście ochrony zdrowia możnaby mnożyć ich bez liku, ale Panowie z Applovera postanowili posegregować je w 3 główne kategorie.
Główne obszary wpływu pandemii na healthcare to:
- ograniczona mobilność
- niewydolność służby zdrowia
- pogorszenie zdrowia psychicznego i fizycznego
Ograniczona mobilność
Jeśli chodzi o ograniczoną mobilność, każdy pamięta marzec 2020 i pierwszego zarażonego koronawirusem. Rok później w szczycie covidowym hospitalizowanych było 35 000 osób dziennie. Mieliśmy trzy etapy lockdownu, z czego najdłuższy trwał od marca do maja 2020 r. Później mogliśmy cieszyć się pięcioma miesiącami odwilży, by znowu w październiku, aż do grudnia być zamkniętymi w domach. Trzeci lockdown trwał najkrócej, od kwietnia do maja 2021 roku. Każdy pamięta zakaz przemieszczania się. Dzieci nie mogły wychodzić z domu. Na początku mieliśmy także irracjonalny zakaz wchodzenia do lasu, a parki zostały zamknięte. Podobnie siłownie, barberzy, kosmetyczki i większośc lokali usługowych. Przed sklepami pojawiały się kolejki, a miasta opustoszały, co jakiś czas patrolowane przez policję.
Co ciekawe, według danych Ministerstwa Zdrowia, w styczniu 2022 roku już milion osób poddanych było kwarantannie. Wpłynęło to na rozwój e-commerce. W czasie pandemii duże wzrosty sprzedaży zanotowały takie kategorie jak artykuły spożywcze (103%) czy suplementy diety (68%). Najbardziej wzrosła sprzedaż leków bez recepty, bo było to 108%, jak podaje Cube Group. Z kolei PwC mówi, że sprzedaż online w 2020 r wzrosła o 35% r/r. – Ogólnie cały rynek e-komersowy to był pierwszy obszar, który się zmienił w następstwie braku ruchomości społecznej – mówi Jan Kamiński.
Niewydolność służby zdrowia
Drugim obszarem jest niewydolność ochrony służby zdrowia. Od początku pandemii łączna liczba zachorowań w kraju sięgnęła blisko 6,3 miliona ludzi. Jak podaje Ministerstwo Zdrowia, zmarło wówczas ok. 118 tys. ludzi, z czego ponad 500 osób przypadało na pracowników służby zdrowia. Nie były to optymistyczne informacje, nie tylko ze względu na śmierci, ale też znaczne uszczuplenie resortu zdrowia w naszym kraju. Najwięcej zakażonych było pielęgniarek. PAP donosi, że było wśród nich ponad 72 tys. zakażonych.
Według danych BioStat, w połowie kwietnia 2020 r. problem z dostaniem się do lekarza miało 70% Polaków, co było 12 procentowym wzrostem w porównaniu do poprzedniego miesiąca. W obliczu takiego problemu, ponad 90% respondentów w Polsce uznało, że najbardziej potrzebną usługą telemedyczną jest e-recepta. Ze strony haloDoctor.pl wiemy, że dla ponad 70% Polaków porada lekarska i możliwość wystawienia elektronicznego zwolnienia lekarskiego, były bardzo ważne w okresie trudnej dostępności lekarskiej.
Pogorszenie zdrowia psychicznego i fizycznego
Nie mniej istotny jest stan psychofizyczny społeczeństwa. Ten, jak wskazują dane, uległ znacznemu pogorszeniu. Kantar wskazuje, że 37% z nas odczuło negatywny wpływ wirusa na naszej psychice. Ucierpiały na tym nasze relacje z bliskimi. Raport e-izby “e-Commerce w czasie kryzysu 2020” dowodzi, że co druga osoba ograniczyła kontakty z innymi ludźmi, a co trzecia odwołała uroczystości rodzinne, typu komunia, rocznica czy chrzest. Co ciekawe, ślub odwołało tylko 3% par. W 2020 roku, wielu Polaków straciło też zatrudnienie. Według Kantara, co trzeci Polak znał taką osobę. Covid-19 był także źródłem teorii spiskowych. 18% Polaków nie wierzyło w skuteczność maseczek i było przekonanych o wyprodukowaniu wirusa w laboratorium (BioStat). Według M/platform w 2021 r. wzrosła sprzedaż mocnych alkoholi o 7% r/r. WitrualneMedia udostępniły informacje, że po pandemii, w 2022 roku prawie 40% Polaków uznało swój stan za gorszy niż przed pandemią.
Trendy – rozwiązania na problemy spowodowane Covid-19
– Przytaczamy cały czas te dane, żeby zobrazować to zjawisko, z czym tak naprawdę mieliśmy do czynienia. Jak pandemia na bezprecedensową skalę wpłynęła na te obszary. Ale naturalnym zjawiskiem jest, że tam gdzie pojawia się problem, próbujemy jakoś go rozwiązać – tłumaczy Sędzik.
I faktycznie. Wśród problematyki covidowej wyłoniły się 4 trendy związane z digitalizacją obszarów, w których pewność stracili konsumenci czy same placówki medyczne.
Dostępność
Dostępność, jak sama nazwa wskazuje, polega na zwiększeniu możliwości kontaktu z daną instytucją w razie potrzeby interesariusza. W momencie utrudnionego przemieszczania się, naturalną konsekwencją będzie przeniesienie swoich usług do sieci. Grupa PZU została polskim liderem zmian w sektorze finansowym. Pod kątem realizowanej strategii, na lata 2021-24 założyli ponad 100 milionów złotych na rozwój swoich produktów cyfrowych. Z platformy Moje PZU, portalu telemedycznego PZU zdrowie czy głównej platformy PZU korzysta już prawie 2 miliony Polaków. PZU poszło za ciosem. Grupa uruchomiła także sklep cyfrowy ze swoim usługami, aby zwiększyć dostępność do swojej oferty. Użytkownicy poprzez stronę lub aplikację mogą wykupić ubezpieczenie, zarządzać swoimi polisami, zgłaszać szkody i wymieniać informację dotyczące likwidacji szkody.
Trend dostępności dotyczył także skierowań, które przybrały cyfrową formę i na rynku są powszechnie przyjętą normą. Placówki mają dzisiaj już obowiązek uznawania i wystawiania takich e-skierowań. Według danych z haloDoctor.pl jesteśmy w stanie stwierdzić, że nawet połowa podstawowych wizyt u lekarza może być zredukowana dzięki cyfrowym skierowaniom.
Rozwiązania telemedyczne
Drugim, imponującym trendem jest rozwój telemedycyny. Rozwiązania telemedyczne zyskały na znaczeniu, a prognozy ich wzrostu okazały się kilkukrotnie większe niż przewidywano przed wybuchem pandemii. Obecnie na rynku zaczęto myśleć szerzej o segmencie sprzedaży usług medycznych online. Do 2025 roku cyfrowa platforma handlowa włączy wszystkich konsumentów, płatników i świadczeniodawców.
Na polskim rynku nie zabrakło innowacji w tym zakresie. W aplikacji od Jutro Medical możemy poczuć się jak w przychodni. Dostaniemy tam skierowanie, receptę i zwolnienie. Niewątpliwym sukcesem były też rundy dofinansowania dla startupu Infermedica. Wrocławski startup telemedyczny, który dostał 14 mln dol dofinansowania na swoją działalność związaną ze sztuczną inteligencją w diagnostyce. Na brak rozwoju nie narzekała także warszawska firma HomeDoctor. Firma zajmująca się telekonsultacjami i umawianiem wizyt domowych pozyskała 4,5 mld dolarów na swój rozwój.
Cyfryzacja kontroli stanu psychofizycznego
Panowie z Applover przytoczyli dane, wedle których w 2 kw. 2020 roku nastąpił 34% wzrost pobrań aplikacji fitnessowych, wśród których prym wiodły aplikacje: Strava, Nike Club, Endomondo, Strong, MyFitnessPal i Calm.
Iyoga stworzyła platformę dla certyfikowanych nauczycieli yogi, którzy nie mogli fizycznie warsztatować swoich uczniów.
Applover ze startupem Phoenix zbudował też platformę Phoenix Kids. Aplikacja zachęca dzieci do aktywności fizycznej i większej ilości kroków w ciągu dnia.
Dużym sukcesem na tym polu była też aktywacja platformy Mindgram, czyli pierwszego w Polsce portalu zapewniającego opiekę psychologów oraz specjalistów profilaktyki zdrowia i rozwoju osobistego, skierowana do pracowników firm i ich bliskich. Z platformy korzysta ponad 50 tys. pracowników, którymi opiekuje się blisko 500 specjalistów. Liczba klientów b2b dla Mindgram stale rośnie!
Technologie ochrony zdrowia
71% młodych pracowników służby zdrowia zgadza się, że użycie sztucznej inteligencji w opiece zdrowotnej da im narzędzia do zachowania pacjentów w dobrym zdrowiu. Technologie z AI i uczeniem maszynowym usprawniają procesy i opiekę nad pacjentami.
47% polskich startupów rozwija swoje rozwiązania w dziedzinie AI i uczenia maszynowego, mówi Deloitte.
Według badania HIMSS przeprowadzonego w USA w kwietniu 2021, 24% dostawców powiedziało, że projekty AI/uczenia maszynowego w szpitalach lub systemach opieki zdrowotnej są w fazie pilotażowej i zostaną wdrożone. 22% jest już na wczesnym etapie. W Polsce Infermedica zakłada wiele scenariuszy wykorzystania SI w medycynie przyszłości. Przewiduje rozwój aplikacji mobilnej, chatbota i API. BloodLab z kolei to system, który pracuje nad algorytmiczną i spersonalizowaną interpretacją wyników badań laboratoryjnych. Ma pomagać lekarzom i pacjentom w procesie diagnostycznym. System składa się z ponad 100 algorytmów i powstał na bazie ogromnego zbioru zanonimizowanych danych medycznych (5 milionów rekordów). Jego finansowanie wynosi od 2 do 5 milionów złotych.
W medycynie coraz częściej zwraca się uwagę na immersyjne doświadczenia z wykorzystaniem MR (AR/VR).
Na uwagę zasługuje tu szczególnie platforma telemedyczna RemmedVR. Służy ona do zdalnych usług rehabilitacyjnych i diagnostycznych w wirtualnej rzeczywistości. Zestaw terapeutyczny składa się z oprogramowania do zdalnego monitorowania, kontrolowania postępów i regulacji terapii oraz sprzętu – pierwszego i jedynego na świecie certyfikowanego medycznie headsetu VR z eye-trackingiem i 6DOF hand-trackingiem.
Na uwagę zasługuje też samofinansująca się platforma apoOlar od VSI HoloMedicine®. Przekształca ona obrazy medyczne, przebieg pracy klinicznej i edukacji medycznej w interaktywne środowisko trójwymiarowej mieszanej rzeczywistości, umożliwiając zdalne konsultacje.
Technologie open source wykorzystują rozproszone bazy danych, aby poprawić integralność i przejrzystość danych.
Oczekuje się, że dostawcy usług medycznych stworzą nowy i otwarty ekosystem danych medycznych oparty na technologii blockchain i wykorzystają rozproszone bazy danych do bezpiecznej transkrypcji danych, aby rozwiązać problemy związane z prywatnością i bezpieczeństwem. Przykładem jest Data Lake, czyli system blockchain, który rejestruje oświadczenia woli po potwierdzeniu tożsamości użytkownika. System jest już używany do zbierania zgód pacjentów na przekazywanie ich danych do celów badawczo-rozwojowych.
Perspektywy rynku healthcare – szanse i zagrożenia
Startupy medyczne działające w IT mogą czuć się względnie spokojnie. W Startup Poland mogliśmy znaleźć informację, że w 2020 roku 56% polskich start-upów stwierdziło, że pandemia koronawirusa miała pozytywny wpływ na ich działalność. Wiele start-upów zyskało nowych klientów i zwiększyło sprzedaż. Nic dziwnego, skoro według danych, których źródłem jest Deloitte, finansowanie dla innowatorów technologii medycznych (venture capital) podwoiło się w 2020 roku w porównaniu z 2019 roku i wyniosło 14 miliardów dolarów.
Sytuacja gospodarcza nie napawa optymizmem. W pierwszym kwartale 2021 roku najwięcej firm zostało zamkniętych od 2 lat. Z danych REGON wynika, że w tym kwartale zamknięto ponad 7,5 tys. firm, co oznacza wzrost zamknięć o prawie 19% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Polski Instytut Ekonomiczny przeprowadził analizę, wedle której prawie 350 tys. przedsiębiorstw z całej Polski skorzystało z programu Tarcza Finansowa dla małych, średnich i mikro firm i otrzymało wsparcie w postaci subwencji finansowych w wysokości 60,5 miliarda złotych.
Jak wskazuje Dealroom.co, w 2021 roku wartość europejskich start-upów z dziedziny healthtech wyniosła 41 miliardów dolarów. W tym samym roku apteki internetowe (e-commerce) stanowiły 22% start-upów healthtech w Europie. Z kolei telemedycyna i inne formy cyfrowej opieki stanowiły 21% udziału w rynku start-upów healthtech.
– Jesteśmy dopiero na początku tej transformacji. Rozwój w tym zakresie jest bardzo dynamiczny. Nadal jest to jednak początek drogi. Perspektywy są naprawdę niesamowite i ogromne. Firmy, które się rozwijają, dopiero zaczęły. Ich rozwiązania będą powszechnie stosowane w przyszłości. Na razie są to takie produkty w fazie pilotażowej. Natomiast będą coraz powszechniejsze i w pewnym momencie, w przeciągu 10-20 lat staną się dla nas codziennością. Healthcare jest i będzie jednym z najbardziej dynamicznie rozwijających się rynków, jeżeli chodzi o nowe technologie – mówi Jan Kamiński z Applover.
